Napisane przez Ks. Tomasz Lelito / wydział katechetyczny /Kuria diecezjalna w Tarnowie
Zbliża się kolejny Pierwszy Piątek Miesiąca (3 kwietnia) i wielu rodziców, których dzieci uczestniczą w Pierwszych Piątkach Miesiąca prosi o wyjaśnienie, co robić, jeśli w najbliższy pierwszy piątek dziecko ze zrozumiałych względów opuści nabożeństwo w kościele? Czy dzieci będą musiały „od nowa” rozpoczynać dziewięciomiesięczny cykl nabożeństw?
Odpowiedź brzmi: nie. Opuszczenie pierwszego piątku w aktualnej sytuacji nie jest zaniedbaniem! Gdy tylko minie czas pandemii i znowu będzie można uczestniczyć w nabożeństwach w kościele, wtedy będzie można kontynuować nabożeństwo bez konieczności rozpoczynania go na nowo. Oczywiście, zachęcam do niepoprzestawania udziału w tym szczególnym nabożeństwie nawet po „zgromadzeniu” Dziewięciu Pierwszych Piątków Miesiąca.
Serdecznie zachęcam do praktyki wzbudzania sobie aktu żalu doskonałego (żal za grzechy z miłości do Boga), Komunii duchowej, modlitwy w domu, zwłaszcza z całą rodziną, w tym do wspólnego odprawiania nabożeństwa Drogi Krzyżowej, oglądania „transmisji na żywo” nabożeństw kościelnych.
Zapraszamy do zapoznania się z komunikatem Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów KEP na ten temat.
Praktyka pierwszych piątków i pierwszych sobót miesiąca w okresie epidemii
W okresie epidemii dostęp do sakramentalnej spowiedzi i sakramentalnej Komunii jest dla wielu wiernych utrudniony, czasem wręcz niemożliwy. Z tego względu rodzą się wątpliwości co do zachowania ciągłości pobożnych praktyk dziewięciu pierwszych piątków miesiąca oraz pięciu pierwszych sobót miesiąca, które wielu wiernych podejmuje. Obie praktyki dla zachowania duchowych owoców zakładają przyjęcie Komunii sakramentalnej w określonym czasie.
Posługując się ogólnymi zasadami prawa kościelnego oraz dokumentami dotyczącymi sytuacji analogicznych należy stwierdzić, że:
- - prawo kościelne czysto pozytywne nie obowiązuje przy poważnej przeszkodzie[1];
- - w analogicznej sytuacji opisanej przez prawo kościelne nie przerywa się ciągłości owoców duchowych pobożnej praktyki pod warunkiem dokończenia jej zaraz, gdy będzie to możliwe[2];
- - dlatego jeśli w trakcie odprawiania praktyki pięciu sobót oraz dziewięciu piątków miesiąca nie jest możliwe spełnienie warunku przyjęcia sakramentalnej Komunii w okresie epidemii, nie ulega przerwaniu ciągłość owoców, a więc nie trzeba tej praktyki zaczynać od nowa, a jedynie przedłużyć tę praktykę o kolejny miesiąc;
- - zaleca się jednakże celem podtrzymania ciągłości praktyki, aby we właściwym dniu (pierwszy piątek / sobota) w okresie braku dostępu do sakramentu, jeśli to możliwe, wzbudzić właściwą danej praktyce intencję oraz skorzystać z możliwości przyjęcia tzw. Komunii duchowej (pragnienia)[3], a także jeśli trzeba, z możliwości uprzedniego oczyszczenia sumienia z grzechów ciężkich poprzez akt żalu doskonałego, gdy nie można się wyspowiadać[4].
Bp Adam Bałabuch
Przewodniczący Komisji ds. Kultu Bożego
i Dyscypliny Sakramentów KEP
Świdnica, 2 kwietnia 2020 r.
[1] Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Odpowiedzi na zapytania odnośnie do obowiązku sprawowania Liturgii Godzin, 15.11.2000, Prot. Nr 2330/00/LL, (tekst łaciński "Notitiae" 37 (2001) 190-194).
[2] Święta Kongregacja Soboru, "Tricenario Gregoriano". Deklaracja o ciągłości celebracji trzydziestu Mszy Gregoriańskich, 24.02.1967 [AAS 59 (1967), s. 229-230.]
[3] Por. Breviarium Fidei (2002), nr 296.
[4] Por. KKK 1452.